Τρίτη 12 Ιουλίου 2016

To Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα



Η δημιουργία του «δόγματος» του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου ανάμεσα στην Κύπρο και την Ελλάδα αποφασίστηκε ως γνωστό το 1993 από τις κυβερνήσεις Γλαύκου Κληρίδη και  Ανδρέα Παπανδρέου και ουσιαστικά λειτούργησε από το 1994 έως το 1998 με 1999. Απενεργοποιήθηκε από την κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη στα «μουλωχτά» εξαιτίας των προκαταλήψεων και  των ιδεοληψιών που την διέκρινε στο πλαίσιο της «νέας» εξωτερικής της πολιτικής. Δεν είναι τυχαίο που στο βιβλίο που εξέδωσε για τα οκτώ χρόνια της διακυβέρνησης του δεν ανέφερε λέξη για αυτό.

To «δόγμα» υπήρξε μια κατάκτηση του Ελληνισμού το οποίο επιβλήθηκε με  θυσίες έναντι των άσπονδων φίλων του. Τύγχανε της αποδοχής της μεγάλης πλειοψηφίας των Ελλήνων σε Κύπρο και Ελλάδα – στην πρώτη όπως αναμενόταν περισσότερο – και αυτό είχε πιστοποιηθεί μέσα από σειρά  δημοσκοπήσεων που έγιναν και στα δύο κράτη. Το στήριζαν όλες οι κυπριακές πολιτικές δυνάμεις, με εξαίρεση  το ΑΚΕΛ του οποίου η στάση δεν  ήταν ξεκάθαρη, μια στάση «ναι μεν αλλά». Διέκρινε δήθεν υποβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ στην πραγματικότητα ήταν μια πολιτική που  συνέβαλε στην αναβάθμιση της. Κατά βάθος το ΑΚΕΛ ήταν εναντίον αλλά όμως δεν δήλωσε τη διαφωνία του, μιας και κάτι τέτοιο θα ήταν αρκετά αντιδημοφηλές και  θα συνεπαγόταν πολιτικό κόστος.

Το θανάσιμο σπιράλ της Διζωνικής Ομοσπονδίας


Αν παρ’ ελπίδα η προπαγάνδα είναι τέτοιας έντασης ώστε οι Έλληνες Κύπριοι αποφασίσουν την αποδοχή του προτεινόμενου τερατουργήματος ως λύση του κυπριακού τότε θα βρεθούμε μεταξύ αναπόδραστων αδιεξόδων. Θα πρόκειται για ένα «σπιράλ»  απομείωσης και καθίζησης της ίδιας της ύπαρξης τους, τόσο της φυσικής όσο και της εθνικής, μέχρι την τελική εξαφάνιση. Ο Ελληνοκύπριος γρήγορα θα διαπιστώσει  ότι η νέα κατάσταση πραγμάτων δεν είχε καμία σχέση με όσα του έταζαν, ούτε ως προς τα δικαιώματα  του, ούτε ως προς την ειρήνευση, και ούτε ασφαλώς ως προς τη πολυθρύλητη οικονομική ανάπτυξη και το «άνοιγμα δουλειών». Ως προς το τελευταίο η θέση που του προορίζεται είναι αυτή του γκαρσονιού, γενικότερα του υπαλλήλου κατώτερων καθηκόντων, σε μεγάλες τουρκικές εταιρείας τις οποίες με τίποτα δεν θα μπορούν να ανταγωνιστούν οι ελληνοκυπριακές λόγω κόστους.

Παρασκευή 27 Μαΐου 2016

Προφάνειες λύσης ή επιφανειακά τεχνάσματα


Χρήστος Αλεξάνδρου
Πολιτικός Επιστήμονας – Ιστορικός

Όσα ωφελούν τους ιδιοτελείς
τα προπαγανδίζουν οι αφελείς
Παναγιώτης Κονδύλης

Πολλοί «οπαδοί της λύσης», όπως αρέσκονται να αυτοπροσδιορίζονται, όλο και περισσότερο εκφράζουν τη βεβαιότητα τους ότι μια μερίδα του πολιτικού κόσμου και του λαού δεν θέλει λύση. Πρόκειται βασικά για ψεύδος και συκοφαντία. Κατατάσσουν όσους διαφωνούν με την συμφωνία που οι ίδιοι αποδέχονται ως αρνητές δήθεν της λύσης. Αν το μεταφέρουμε σε πραγματικά δεδομένα τότε αυτοί οι «κάποιοι» είναι η μεγάλη πλειοψηφία του λαού, όπως φάνηκε και το 2004, πλην όμως η δημοκρατική τους ευαισθησία δεν φτάνει τόσο παλιά. Μήπως όμως έφτασε και όταν ακόμα το «Όχι» ήταν νωπό;

Ακούμε επίσης συχνά τον τελευταίο καιρό από πολιτευτές των δύο μεγάλων κομμάτων, όπως και από τους αρχηγούς τους, ότι και η «καλύτερη λύση να έρθει» ή «όποια λύση και να έρθει» ή «και χρυσή να είναι αυτή» μερικοί θα που «Όχι». Πρόκειται για μια πρόχειρη όσο και φτηνή «κατασκευή»  στο παιχνίδι της προπαγάνδας τους. Ποιος αλήθεια νοήμων άνθρωπος θα πει  «Όχι»  στην «πλέον καλή λύση», γιατί δεν τους ονομάζουν αυτούς τους κάποιους; Ασφαλώς και κανένας δεν θα πει «Όχι» σε μια  χρυσή ευκαιρία, εκτός ίσως από κάποιο παρανοϊκό.

Τρίτη 26 Απριλίου 2016

Το βαθύτερο νόημα του «όχι» του Απριλίου του 2004

Χρήστος Αλεξάνδρου
Πολιτικός Επιστήμονας-Ιστορικός
Υποψήφιος Βουλευτής ΕΔΕΚ Λεμεσού
«Θεέ που νάρκαν δεν έσιεις ποττέ στην καλοσύνην
λυπήθου μας τζιαι δώσε πκιον  χαράν στην Ρωμιοσύνην»
Βασίλης Μιχαηλίδης

Μόλις έγινα γνωστά τα αποτελέσματα του ιστορικού δημοψηφίσματος της 24ης Απριλίου του 2004 το ίδιο βράδυ οι αρχηγοί των δύο μεγάλων κομμάτων Δημήτρης Χριστόφιας και Νίκος Αναστασιάδης με δηλώσεις τους θέλησαν να μειώσουν την αξία του συντριπτικού «Όχι». Από το ίδιο βράδυ και για εβδομάδες στην συνέχεια δηλωνόταν ότι δεν απορρίφθηκε η φιλοσοφία λύσης, δηλαδή η Διζωνική Ομοσπονδία αλλά το συγκεκριμένο σχέδιο. Εκφράστηκε ακόμα η άποψη ότι το  σχέδιο Ανάν απορρίφθηκε για συγκεκριμένες του πρόνοιες, τουτέστιν αν αυτές ήταν κάπως  διαφορετικές θα γινόταν αποδεκτό!! Εξ’ ου και η θέση του Αναστασιάδη να υπάρξουν άμεσες και  γρήγορες διαπραγματεύσεις πάνω σε αυτές τις πρόνοιες και να έλθει το σχέδιο ξανά σε δημοψήφισμα εντός έξι μηνών.

Εκείνο που εξέπλησσε με αυτές τις δηλώσεις ήταν η βεβαιότητα των εκφραστών τους. Από πού την αντλούσαν, τι στοιχεία είχαν και τις υποστήριζαν με τόσο πάθος; Nα θυμίσω εδώ την δήλωση του ανεκδιήγητου Άλβαρο ντε Σότο στην ΕΡΤ το βράδυ του δημοψηφίσματος όπου σε μια κρίση ειλικρίνειας δήλωσε  «ότι άλλα έλεγαν οι ηγέτες και τελικά άλλα ήθελε ο λαός».

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ Δ. ΘΕΟΔΩΡΟΥ "ΠΑΛΗ ΓΙΑ ΕΠΙΒΙΩΣΗ" (19 Απριλίου 2016)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ Δ. ΘΕΟΔΩΡΟΥ
ΠΑΛΗ ΓΙΑ ΕΠΙΒΙΩΣΗ
19 Απριλίου 2016
Αισθάνομαι ιδιαίτερη χαρά αλλά και τιμή για το γεγονός ότι μου ανατέθηκε η παρουσίαση του βιβλίου του αειθαλούς αγωνιστή της ελευθερίας και της δημοκρατίας  Δώρου Θεοδώρου. Του εύχομαι από καρδιάς και αυτό το βιβλίο του  να είναι καλοτάξιδο και ο ίδιος να είναι γερός και να συνεχίσει μέσα από γραπτά του να μας φωτίζει τη σκέψη και να μας εμπλουτίζει.
Το κυπριακό πρόβλημα υφίσταται για πολλές τώρα δεκαετίες περνώντας από πολλές φάσεις και χίλια μύρια κύματα. Αναπόφευκτα έχει καταστεί  μέρος της ίδια της ζωής μας,  συνυφάνθηκε με αυτήν, τόσο των  παλαιότερων όσων και των νεότερων. Eκ των πραγμάτων περισσότερο των παλαιότερων  εκ των οποίων τους πλείστους συνοδεύει από την γέννηση τους μέχρι το γήρας ή και το θάνατο τους. Έτσι θα μπορούσαμε  να το χαρακτηρίσουμε ως ένα πρόβλημα «υπαρξιακό», αφού μεταξύ άλλων το συνοδεύει και ένα άλυτο πένθος.
Γενεές Ελλήνων Κυπρίων φεύγουν με την αγωνία αλλά και το καημό για το μέλλον αυτού του τόπου. Όπως γράφει  ο Κώστας Μόντη σε ένα τετράστιχο του με το τίτλο «Μετά την τουρκική εισβολή»: «Τώρα πια πως θα μπορέσουμε να πεθάνουμε / Τώρα πια πως θα μπορέσουμε να πεθάνουμε  / μ’  αυτήν την αγωνία πίσω μας; /Αναγκαστικώς θ’ αναβάλλουμε./ O Κώστας Mόντης, όπως και τόσοι άλλοι έφυγαν, και η ελευθερία ακόμα δεν ήρθε.

Δευτέρα 11 Απριλίου 2016

ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ «ΣΗΜΕΡΙΝΗ»

ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ «ΣΗΜΕΡΙΝΗ»
                                            

1.Είμαι υποψήφιος επειδή, ειδικά μετά τα παθήματα του τόπου μας τα τελευταία χρόνια, με κύρια ευθύνη των δύο μεγάλων κομμάτων, θέλησα να ενεργοποιηθώ και να εμπλακώ άμεσα στα κοινά. Πάντα ήμουν πολιτικοποιημένος, έντονα θα έλεγα, ψηφίζοντας κατά καιρούς διάφορα κόμματα, μετρώντας τα δεδομένα και τις συγκυρίες της κάθε χρονικής περιόδου. Πλην όμως  ποτέ δεν μετείχα στα κοινά συστηματικά και οργανωμένα μέσα από κάποιο κόμμα. Έτσι όταν δέχτηκα την πρόταση από την ΕΔΕΚ να είμαι υποψήφιος, με την οποία οι απόψεις μου στα διάφορα ζητήματα, και ειδικά στο κυπριακό συμπίπτουν πλήρως θα έλεγα, αποδέχτηκα αυτήν την πρόταση χωρίς ενδοιασμούς. 

2. Οι βασικές αλλαγές που θα επιδιώξω, αν εκλεγώ, πρώτα μέσα από  το δικό μου παράδειγμα και  όσο τα καταφέρω, είναι σε γενικές γραμμές η ανανέωση του πολιτικού λόγου. Μια από τις αιτίες της δίκαιης απαξίωσης των πολιτών προς τους πολιτικούς –και όχι την πολιτική- είναι ακριβώς η εδώ και χρόνια  ξύλινη τους γλώσσα και  ξύλινο λεξιλόγιο τους. Ο λαός μας θέλει ένα άλλο λόγο πιο ειλικρινή, ξεκάθαρο, μεστό, χωρίς κάθε είδους «στρογγυλέματα» και  εποικοδομητικές ασάφειες. Ένα λόγο αλήθειας, γνησιότητας και πραγματικού ενδιαφέροντος, χωρίς ταυτόχρονα να χαϊδεύει τα αυτιά. Από αυτό, το οποίο δεν είναι καθόλου εύκολο να επιτευχθεί, ειδικά από τους «επαγγελματίες» του χώρου, ο πολιτικός έχει να κερδίσει εκτίμηση και σεβασμό, έστω και αν λέει πικρές αλήθειες που αφορούν ακόμα και τον ίδιο τον λαό.

Κυριακή 10 Απριλίου 2016

ΤO ΔΙΚΑΙΟ ΤΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ


Χρήστος Αλεξάνδρου
Ιστορικός-Πολιτικός Επιστήμονας

Υποψήφιος βουλευτής ΕΔΕΚ Λεμεσού

Η δικαιολογημένη απεργία των νοσηλευτών των δημοσίων νοσοκομείων αποτελεί την επιτομή της  επιτεινόμενης  κοινωνικής αδικίας και ανισότητας που σηματοδοτήθηκε από την εποχή του κουρέματος και του μνημονίου. Έκτοτε διάφορες ευάλωτες επαγγελματικές ομάδες σφυροκοπούνται με ποικίλα μέτρα με στόχο  την εξυγίανση και την εξισορρόπηση. Η εξυγίανση και η εξισορρόπηση όμως θα ήταν δίκαιες έχοντας πραγματικό  αντίκρισμα  αν  ξεκινούσαν από τις ανώτερες βαθμίδες των δημοσίων υπαλλήλων, περιλαμβανομένων των υπουργών και των βουλευτών, με ουσιαστικές και όχι συμβολικές αποκοπές. Aν αίρονταν οι παράνομες διαγραφές δανείων μεγαλοεπιχειρηματιών, αν υποχρεούνταν να επιστρέψουν τα χρήματα στην Κύπρο όσοι τα έβγαλαν έξω παραμονές του κουρέματος. Όχι ξεκινώντας από τις αδύνατες ομάδες που  αποτελούν  τον εύκολο  στόχο.

Πέμπτη 31 Μαρτίου 2016

25η Μαρτίου 1821 Η ανολοκλήρωτη επανάσταση του έθνους

Χρήστος Αλεξάνδρου
Πολιτικός Επιστήμονας – Ιστορικός
Υποψήφιος βουλευτής με την ΕΔΕΚ στη Λεμεσό

Συμπληρώνονται φέτος 195 χρόνια από την μεγάλη επανάσταση της 25ης Μαρτίου του 1821, σε πέντε μόλις χρόνια από τώρα θα κλείσει η δεύτερη εκατονταετηρίδα. Όπως και η πρώτη εκατονταετηρίδα, το 1921, έτσι και η δεύτερη θα κλείσει με το έθνος να βρίσκεται στο γκρεμό, με νέες εθνικές καταστροφές επί θύραις, αν δεν θα έχουν κιόλας επέλθει.  Διακόσια χρόνια ελεύθερου ελληνικού κράτους συνοδευμένων με ταραχές, εξεγέρσεις, πολέμους, μικρές και μεγάλες καταστροφές, πρόσφυγες επί προσφύγων, πτωχεύσεις, μόνιμη απόκλιση ανάμεσα στη λαϊκή βούληση και αυτή των ελίτ, αστάθεια, δικτατορίες. Αναμφίβολα η νεοελληνική ιστορία ήταν και παραμένει πολυτάραχη.

Από γενέσεως του το ελληνικό κράτος υπήρξε υποθηκευμένο ή μάλλον δημιουργήθηκε ακριβώς προκειμένου να είναι εξαρτημένο. Η οικονομική  (δάνεια ανεξαρτησίας) και διπλωματική επέμβαση των Άγγλων για την ίδρυση του  έγινε προκειμένου να προλάβουν τους Ρώσους και να αποτρέψουν την δική τους συνεπακόλουθη επιρροή. Από την πρώτη στιγμή το κράτος ήταν εξαρτημένο από τις μεγάλες δυνάμεις, Μ. Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία, οι οποίες «εγγυήθηκαν» την ανεξαρτησία του. Η πολιτική του ζωή ξεκινά διχασμένη ανάμεσα σε αγγλόφιλους, γαλλόφιλους, και ρωσόφιλους όπου σχηματίζουν και τα αντίστοιχα «ξενικά» κόμματα. Το κάθε κόμμα-φατρία καταφεύγει στις αντίστοιχες πρεσβείες προκειμένου να «εκπαιδευτεί»  στο πως πλήξει τους αντιπάλους του.

Παρασκευή 25 Μαρτίου 2016

Συνέντευξη του Χρήστος Αλεξάνδρου στην εφημερίδα «24» στις 19 Μαρτίου 2016 με θέμα τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία. Την συνέντευξη πήρε ο Ευαγόρας Προκοπίου


Ε. Π. Τι είναι η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία;

Χ.Α. O προσδιορισμός της υπό συζήτηση κυπριακής ομοσπονδίας ως δικοινοτικής και διζωνικής σηματοδοτεί  ότι αυτή θα  «συν-ιδρυθεί» αν θέλετε, από τις  δύο κοινότητες της Κύπρου, την ελληνική και την τουρκική. Η διζωνικότητα παραπέμπει στις δύο εδαφικές ζώνες που θα χωριστεί το νησί, όπου η μια ζώνη, στο βορρά θα αποτελεί το κρατίδιο της τουρκικής κοινότητας, και η άλλη στο νότο της ελληνικής. Η έκταση των ζωνών – κρατιδίων θα είναι στο βορρά όση είναι σχεδόν η έκταση του ψευδοκράτους και στο νότο όση η έκταση των ελεύθερων περιοχών. Λέω σχεδόν διότι αναμένεται ότι οι Τούρκοι θα μας «παραχωρήσουν» λίγα από τα κατεχόμενα εδάφη μας, όχι πέραν του 4-5%.

Ε. Π. Σε τι διαφέρει  από τις άλλες  Ομοσπονδίες και αν εφαρμόζετε σε άλλη χώρα;

 Χ. Α. Αρκετά κράτη στον κόσμο  έχουν ομοσπονδιακή διάρθρωση, όπως οι ΗΠΑ, η Γερμανία κ.ά. Οι διαφορές της κυπριακής με αυτές τις ομοσπονδίες είναι πραγματικά τεράστιες. Σε καμία από αυτές τα κρατίδια δεν έχουν τόσες εξουσίες και αυτονομία όσο στην περίπτωση της Κύπρου. Μπορούμε να διακρίνουμε τις ομοσπονδίες σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Από την μια μεριά, όπου αποτελούν και τις πιο πολλές, είναι εκείνες που δεν περιέχουν άλλες εθνότητες εντός των συνόρων τους, όπως π.χ. η Γερμανία. Ή αν έχουν αυτές  είναι μικρές ή πάση περιπτώσει  δεν έχουν το εύρος των διαφορών και το ιστορικό προηγούμενο που έχουμε στην Κύπρο. Οι λόγοι που έγιναν ομοσπονδίες δεν είναι οι ίδιοι με αυτούς που ισχύουν στην Κύπρο. Αυτοί ανάγονται στο απώτερο ιστορικό παρελθόν και αποκρυσταλλώθηκαν μέσα από συγκυρίες αιώνων και το ομοσπονδιακό σύστημα είναι αποδεκτό από τους πολίτες. Στην Κύπρο ουσιαστικά θα μας επιβληθεί γιατί στην πραγματικότητα δεν το θέλουμε. Θα προκύψει από τα τετελεσμένα μιας εισβολής και κατοχής που μεταξύ άλλων διαχώρισε βίαια το πληθυσμό, την μια εθνότητα βόρεια και την άλλη νότια. Θα είναι το αποτέλεσμα αυτής της βίας για αυτό και η ηθική της νομιμοποίηση στους Έλληνες Κυπρίους θα είναι μηδαμινή ή ελάχιστη. Υπάρχουν όμως και ομοσπονδίες που προέκυψαν  βάση εθνικών διαφορών και ιδιαιτεροτήτων, όπως και η υπό συζήτηση κυπριακή, παρά τη θέληση των λαών τους, αφού τις επέβαλλαν οι μεγάλες δυνάμεις για διάφορους δικούς τους σκοπούς. Αυτές είναι όλες αποτυχημένες και ή έχουν διαλυθεί ή αντιμετωπίζουν μεγάλα προβλήματα που οδηγούν στην διάλυση τους. Κλασσικά παραδείγματα η πρώην Γιουγκοσλαβία και η πρώην Τσεχοσλοβακία όπου τα κρατίδια-εθνότητες ήταν αντιτιθέμενα έως εχθρικά μεταξύ τους. Έχουν παραμείνει το Βέλγιο και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, για να αναφέρω τα πιο οικεία, εκ των οποίων  η τελευταία είναι η πιο κοντινή στο κυπριακό μοντέλο. Αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα και θα είχε ήδη διαλυθεί, αυτό επιθυμούν και οι κοινότητες  που την αποτελούν, αλλά δεν το επιτρέπουν οι ξένοι. Το Βέλγιο πέρασε πριν λίγα χρόνια, το 2010 μια τεράστια κρίση και έφτασε στα πρόθυρα της διάλυσης, κάτι το οποίο πιθανότατα να είχε συμβεί αν δεν ήταν η έδρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ.

Συνέντευξη του Χρήστου Αλεξάνδρου στο πολιτιστικό ένθετο «Ηδύφωνο» της κυριακάτικης «Σημερινής» (20 Μαρτίου 2016) για το νέο του βιβλίο Το Εκκλησιαστικό Φρόνημα στον Κωνσταντίνο Καβάφη. Την συνέντευξη πήρε ο Χρήστος Μιχάλαρος

Χ.Μ.  Γιατί ένας πολιτικός επιστήμονας να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο θέμα;

Χ.Α. Η ερώτηση σας είναι πράγματι εύλογη. Η απάντηση είναι ότι πάντα, από παιδί με έλκυε η νεοελληνική λογοτεχνία και ειδικά η ποίηση. Πέραν τούτου όμως η νεοελληνική ποίηση, ανάμεσα της ασφαλώς και η κυπριακή, είναι γεμάτη από ιστορία, ίσως όσο καμία άλλη. Αυτό ενδεχομένως να έχει αραιώσει τα τελευταία χρόνια αλλά δεν παύει να αποτελεί τον κανόνα από τον καιρό του Κάλβου και του Σολωμού. Η κύρια πηγή έμπνευσης της προέρχεται όπως έλεγε ο Παναγιώτης Κονδύλης από την «Ελλάδα-Ιδέα». Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο έχει δώσει έργα  πραγματικά περίοπτα, όπου μαζί με τη μουσική είναι τα δύο, και δυστυχώς τα μόνα, πραγματικά υψηλής στάθμης πνευματικά προϊόντα που έδωσε ο νέος Ελληνισμός. Έτσι η ιδιότητα του πολιτικού επιστήμονα  και του ιστορικού δεν είναι άσχετη με αυτή μου την ενασχόληση αφού οι προσεγγίσεις μου είναι μέσα από αυτό το πρίσμα, αναζητώ δηλαδή κοινούς τόπους ανάμεσα στα δύο. Αναζητώ  την  «ιστορικότητα» των ποιητών, την δική τους ιστορική οπτική και τοποθέτηση, τόσο για στενά ιστορικά γεγονότα όσο και τον πολιτικο-ιστορικό τους αναστοχασμό.

Χ.Μ. Γιατί η θρησκευτική ή καλύτερα η εκκλησιαστική όψη της ποίησης του Καβάφη δεν μας έχει απασχολήσει σε σχέση με τις άλλες διαστάσεις του ποιητικού του έργου; Γιατί είναι σχεδόν άγνωστη αυτή η πτυχή του έργου;

Χ.Α.  Δυστυχώς αυτό που λέτε  είναι  αλήθεια. Η πραγματικότητα αυτή οφείλεται  στο γεγονός ότι οι  αρμόδιοι που καθορίζουν την διδακτέα ύλη στα σχολεία δεν επιλέγουν ανάλογα ποιήματα, είτε σκόπιμα είτε όχι. Αυτό αφορά εν μέρει και τα ποιήματα που αναφέρονται στην έννοια της πατρίδας. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στις φιλοσοφικές σχολές, αν και βέβαια εκεί υπάρχουν εξαιρέσεις. Πολλές φορές ρώτησα φιλολόγους αν έχουν υπόψη τους κάποιο από τα «εκκλησιαστικά» ποιήματα του Καβάφη και η απάντηση ήταν σταθερά όχι, ενώ μερικοί εκπλήσσονταν με την πληροφορία ότι υπάρχουν και τέτοια. Γνωρίζουν μόνο ότι περιλαμβάνεται στην διδακτέα ύλη και ότι διδάχτηκαν στο πανεπιστήμιο, αν διδάχτηκαν Καβάφη.

Χ.Μ. Τι σημαίνει για την ποίηση του Καβάφη η χριστιανική διάσταση; Τι προσθέτει, τι αφαιρεί ή τι αλλάζει στην ποιητική αξία του έργου;

Χ.Α. Ο Καβάφης ως γνωστό έλκεται κυρίως από την ελληνιστική εποχή και το Βυζάντιο. Η ενασχόληση του με τις δύο αυτές μεγάλες ιστορικές περιόδους θα ήταν λειψή χωρίς τη συμπερίληψη του χριστιανικού στοιχείου.  Για την μεν πρώτη περίοδο τον απασχολούν ιδιαίτερα οι διωγμοί που υφίστανται οι Χριστιανοί, για αυτό έχουμε και το «ιουλιανό» κύκλο των ποιημάτων του, με πιο εμβληματικά μάλλον  το  «Μεγάλη Συνοδεία εξ ιερέων και λαϊκών» και το  «Εις τα περίχωρα της Αντιόχειας». Όταν λέω «ιουλιανό κύκλο» εννοώ τα ποιήματα εκείνα, δώδεκα στον αριθμό, περιλαμβανομένων και των ατελών, που επικρίνουν και σαρκάζουν τον αυτοκράτορα Ιουλιανό ο οποίος έκανε μια έσχατη προσπάθεια για επαναφορά των ειδώλων πλην όμως ήταν αργά αφού ο Χριστιανισμός είχε ήδη υπερισχύσει. Ως προς τη βυζαντινή περίοδο τον απασχολούν η πνευματική ζωή  και οι πειρασμοί της, καθώς και  διάφορα άλλα μοτίβα. Όπως για παράδειγμα η συνήθεια που υπήρχε αυτήν  την περίοδο κάποιος λίγο πριν το τέλος της επίγειας βιωτής του να «συνέλθει», να μετανοήσει και μάλιστα πολλές φορές να χειροτονηθεί μοναχός. Κλασσικό παράδειγμα αποτελεί ο βασιλιάς Μανουήλ Κομνηνός στο ομώνυμο ποίημα  ή η περίπτωση του νεαρού  Κλέωνος. Γενικά η ενασχόληση του με το Χριστιανισμό συμπληρώνει και διευρύνει το έργο του θα έλεγα. Όπως τόνισε ο Αμερικανός Καθηγητής και μεταφραστής του ποιητή σε μια συνέντευξη του «το όραμα του Καβάφη περιλάμβανε ολόκληρο το τόξο του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής ταυτότητας, και συγκεκριμένα της αφοσίωσης του στο Βυζάντιο, για το οποίο τόσο συχνά έγραφε» […] (Lifo, 15.1.2014). Βυζάντιο ή ελληνικός πολιτισμός  χωρίς την ορθόδοξη παράδοση  δεν νοείται.

Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2016

Γιατί η δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία θα καταρρεύσει

Χρήστος Αλεξάνδρου
Πολιτικός Επιστήμονας – Ιστορικός
Υποψήφιος Βουλευτής ΕΔΕΚ  Λεμεσού

Το οικοδόμημα, το «κατασκεύασμα» μάλλον μιας διζωνικής δικοινοτικής Κύπρου, θα μοιάζει με περίτεχνο πύργο στην άμμο το οποίο απλώς θα είναι ζήτημα χρόνου πότε  θα πέσει. Οι βασικοί λόγοι για τους οποίους θα καταρρεύσει είναι βασικά δύο. Ο πρώτος θα οφείλεται στον  συνεχή ανταγωνισμό ο οποίος θα προκύπτει ανάμεσα στις δύο εθνικές ομάδες. Ένας ανταγωνισμός ο οποίος θα ξεκινά από τη κορυφή των τριών εξουσιών, εκτελεστικής, νομοθετικής και δικαστικής και θα φθάνει στα κατώτερα κλιμάκια και θα διαχέεται στην συνέχεια και  στις μάζες.  Δυστυχώς ο  ανταγωνισμός αυτός ανάμεσα σε Έλληνες και Τούρκους θα είναι αναπόφευκτος και θα προκύπτει εν γένει από τη φύσει της ίδιας της συμφωνίας.  Από το γεγονός δηλαδή ότι στην κάθε λήψη απόφασης  σε κεντρικό επίπεδο θα χρειάζεται «επαρκή» βαθμό συναίνεσης της τουρκικής πλευράς, μια συναίνεση η οποία θα ισοδυναμεί με έμμεσα βέτο, πέραν από τα τυχόν άμεσα. Για αυτό δεν είναι τυχαία που προβλέπονται «επιτροπές επίλυσης διαφορών»

Ταυτόχρονα τα δύο  κρατίδια θα λειτουργούν αναπόφευκτα στο αστερισμό του νομικοπολιτικού πλαισίου και της φιλοσοφίας του κεντρικού κράτους και της συμφωνίας, και κατ’ επέκταση από τη λήψη ή μη λήψη αποφάσεων από την κεντρική κυβέρνηση. Οι βαλβίδες ασφαλείας, δηλαδή οι επιτροπές επίλυσης διαφορών ή όπως αλλιώς θα λέγονται, και ο ξένος δικαστής στον οποίο θα καταλήγουν οι πλείστες υποθέσεις, σε καμία περίπτωση  δεν θα είναι επαρκής  για εξουδετέρωση αυτού του ανταγωνισμού. Και αυτό αφού ανταγωνισμός θα πηγάζει από το γεγονός ότι θα πρόκειται για τυπικά ή άτυπα για συλλογικές εθνοτικές διαφορές και όχι διαφορές ισότιμων πολιτών, οργανωμένων συμφερόντων, ή ομάδων όπου θα συμμορφώνονται με τους κανόνες του παιχνιδιού και θα αποδέχονται τις αποφάσεις ως αμερόληπτες, όπως θεωρητικά θα συνέβαινε σε μια «κανονική» φιλελεύθερη δημοκρατία. Με λίγα λόγια ο ανταγωνισμός αυτός θα είναι εγγενής, θα τον γεννά το ίδιο το σύστημα, δείχνοντας έτσι ότι αυτοί που διαπραγματεύονται τις τύχες μας δεν έμαθαν τίποτα από τα παθήματα της Ζυρίχης.

Τετάρτη 17 Φεβρουαρίου 2016

Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία

Αναζητώντας νόημα

Χρήστος Αλεξάνδρου
Ιστορικός-Πολιτικός Επιστήμονας
Υποψήφιος βουλευτής με την ΕΔΕΚ στην Λεμεσό

 Το ερώτημα  είναι αμείλικτο και το θέτει η δυναμική των πραγμάτων,  η δυναμική της ίδιας της ζωής, όσο και αν δεν είναι «πολιτικά ορθό»: τι νόημα μπορεί να έχει μια λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας; Πολλές φορές προσπάθησα να  κάνω  «αντιπολίτευση» του εαυτού μου και να τον πείσω  ότι υπάρχει ένα  νόημα. Δύσκολο εγχείρημα, και παρ’ όλες τις παραχωρήσεις μου, τα αποτελέσματα υπήρξαν πάντα πενιχρά.  Άλλο οι ιδέες, που εύκολα μπορεί να μετατραπούν  σε φαντασιώσεις,  και άλλο η σκληρή πραγματικότητα. Η πραγματικότητα είναι πάντα σκληρή για αυτό ίσως και  «οι φανταστικές αλήθειες φθείρονται πολύ πιο δύσκολα» (Ο. Ελύτης, Ο Μικρός Ναυτίλος). Το πλάσιμο στο μυαλό μιας δικοινοτικής διζωνικής Κύπρου, ειρηνικής ευημερούσας, δίκαιης όπου όλα θα βαίνουν καλώς είναι μια φανταστική αλήθεια, άσχετη με την πραγματικότητα.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ


Ο Χρήστος Αλεξάνδρου γεννήθηκε στη Λεμεσό το 1973. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Δημοσιογραφία και έκανε μεταπτυχιακό στην νεότερη Ιστορία. Εργάστηκε, μεταξύ άλλων,  ως Ειδικός Επιστήμονας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου στο οποίο εκπονεί και διδακτορική διατριβή. Συγκεκριμένα εργάστηκε στο ερευνητικό πρόγραμμα «Ευρωδακτύλιος», ενώ δίδαξε και το μάθημα «Εισαγωγή στην Νεότερη Ελληνική Ιστορία».

Ταυτόχρονα, από το 2011 είναι  Επιστημονικός Συνεργάτης του Κέντρου Διεθνών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, στο οποίο  διοργανώνει ανοιχτά σεμινάρια νεότερης ιστορίας.

Έλαβε μέρος σε πολλά συνέδρια γύρω από τα αντικείμενα με τα οποία ασχολείται, έδωσε πληθώρα διαλέξεων, και φιλοξενήθηκε σε δεκάδες ραδιοφωνικές εκπομπές ενώ  κατά καιρούς αρθρογραφεί σε διάφορες εφημερίδες. Επιστημονικές του εργασίες περιλαμβάνονται σε διάφορους  τόμους που κυκλοφόρησαν  τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο καθώς και σε διάφορα περιοδικά.

Το 2013 κυκλοφόρησε το βιβλίο του, Η  μικρασιατική εκστρατεία στον κυπριακό Τύπο. Η μαρτυρία του «Νέου Έθνους»  από τις εκδόσεις Ιωλκός το οποίο απέσπασε πολύ ευνοϊκά σχόλια, ενώ το 2016 κυκλοφόρησε το βιβλίο του Το εκκλησιαστικό φρόνημα στον Κωνσταντίνο Καβάφη από τις εκδόσεις Ατέρμονον.

Η μελέτη του «Η Παιδεία στη Πολιτεία του Πλάτωνα»  αναμένεται να κυκλοφορήσει στα Ιταλικά εντός του 2016 από τον οίκο Edizioni Universum.

Τρίτη 19 Ιανουαρίου 2016

Η λύση του κυπριακού ως αυτοσκοπός


Χρήστος Αλεξάνδρου
Iστορικός – Πολιτικός Επιστήμονας

Είναι φανερό ότι για πολλούς συμπολίτες μας η λύση του κυπριακού αποτελεί από μόνη της αξία, αυτοσκοπό, και αυτό προσπαθούν να περάσουν με πλάγιο τρόπο στις πλατιές μάζες. Μέσα από ανορθολογικούς δρόμους και ανιστορικές θεωρήσεις είναι βέβαιο ότι αυτοί οι συμπολίτες μας αποδέχονται οποιαδήποτε «λύση» του προβλήματος. Στο πλαίσιο αυτό συκοφαντούν όσους διαφωνούν με την λύση που αυτοί θέλουν ότι τάχα δεν επιθυμούν λύση γενικώς. Η συμπεριφορά αυτή μπορεί να διακριθεί τόσο σε  πολιτικό όσο  και σε ψυχολογικό επίπεδο. Μέσα από ποιες εκλογικεύσεις, ψυχολογικές υποβολές και διαδικασίες ο ηττημένος φτάνει στην ετοιμότητα να δεχθεί οποιαδήποτε λύση, όσο προβληματική και αν είναι; Αυτή και αν αποτελεί μια  πραγματική ψυχολογική διάσταση του κυπριακού.

Σάββατο 16 Ιανουαρίου 2016

To ειρηνιστικό αφήγημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ο πνευματικός μας επαρχιωτισμός


Χρήστος Αλεξάνδρου
Πολιτικός Επιστήμονας-Ιστορικός

Η Αλειβαθώ, η Αμαθώ και Ημιμαθώ
τρεις μοίρες πλάθουνε στ΄ αδράχτι τους
τη μοίρα μας.
Κι εμείς ενεοί στα παραμύθια τους.
Ανδρέας Παστελλάς

Σε εποχές παρακμής και ήττας, και όταν ακόμα τα πράγματα φτάσουν να τρίζουν και να απειλούνται με κατάρρευση, όπως συμβαίνει αυτή την στιγμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πολλοί δημοσιολόγοι, πολιτευτές και άλλοι παραμένουν αγκιστρωμένοι στα παραμύθια τους.  Αυτό, πέραν του γεγονότος ότι τους βοηθά να κτίζουν την πολιτική ή πνευματικής τους καριέρα διαδίδοντας ψευδαισθήσεις, αποβαίνει άκρως επικίνδυνο για το σύνολο διότι η ρεαλιστική θέαση των πραγμάτων θολώνεται επικίνδυνα από ψευτοϊδεαλισμούς και ιδεολογήματα.
Σε πολλά κυπριακά μυαλά αβγάτισε ιδιαίτερα το ιδεαλιστικό αφήγημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θεωρήθηκε ως η καταγωγική βάση για την ίδρυση  και την σταδιακή της «ενοποίηση». Το αφήγημα αυτό λέει περίπου τα έξεις: ότι μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι λαοί και οι ηγεσίες επιτέλους κατανόησαν και πείστηκαν για τα αγαθά της ειρήνης και αποφάσισαν να προχωρήσουν βήμα –βήμα προς μια ενωμένη και ειρηνική ήπειρο προκειμένου να  μην υπάρξει νέα σύγκρουση. Η αρχή έγινε με την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας (ΕΚΑΕ) oι οποίες οδήγησαν στην Ευρωπαϊκή Κοινή Αγορά (ΕΟΚ) και αργότερα στην βήμα-βήμα ενοποίηση. Έτσι, συνεχίζει  το αφήγημα, το  εγχείρημα πέτυχε μιας και η βούληση για ειρηνική συνύπαρξη  υπερίσχυσε έναντι άλλων τυχόν μειοψηφικών απόψεων. Αποκορύφωμα αυτής της ειρηνιστικής έξαρσης ήταν το τέλος της ιστορικής γαλλο-γερμανικής διαμάχης με αποτέλεσμα τα δύο κράτη μαζί να αποτελούν τους βασικούς πυλώνες της Ε.Ε.