O ψευτοανθρωπισμός για τους εποίκους

Χρήστος Αλεξάνδρου

Πολιτικός Επιστήμονας

Η πολιτική του εποικισμού έχει θεωρηθεί από τα Ηνωμένα Έθνη ως πολύ σοβαρό ζήτημα  εξαιτίας των πολυποίκιλων αλλοιώσεων που προκαλεί και για το λόγο αυτό αξιολογήθηκε και  κατατάχθηκε ως έγκλημα πολέμου. Στην κατά καιρούς συζήτηση για το θέμα του τουρκικού εποικισμού στην κατεχόμενη Κύπρο υποβαλλόταν από τους ξένους μεσολαβητές, συναινούντων και των αντιπροσώπων των Ηνωμένων Εθνών, ότι οι Έλληνες Κύπριοι θα έπρεπε να αντιμετωπίσουν το θέμα «ανθρωπιστικά». Για να επιβληθεί μάλιστα αυτό το επιχείρημα πλασαρίστηκαν και οι όροι «οικονομικοί μετανάστες» και «εποχιακοί εργάτες» με σκοπό να μειώσουν να αντικαταστήσουν ή να μειώσουν την ορθότητα του όρου «εποικισμός». Οι όροι αυτοί έγιναν με αρκετή ευκολία αποδεκτοί, τουλάχιστον σιωπηρά, από τους Γιώργο Βασιλείου και Γλαύκο Κληρίδη, και ως εκ τούτου άρχισε να αξιώνεται από τρίτους ότι «κάποιοι» θα έπρεπε να παραμείνουν, χωρίς μάλιστα κανένα αντάλλαγμα για την ελληνική πλευρά.

Με την κατάθεση του σχεδίου Ανάν και τις αίσχιστες «ρυθμίσεις» του για τους εποίκους, δηλαδή την παραμονή σχεδόν όλων ή  της συντριπτικής τους πλειοψηφίας, φάνηκε και το μέγεθος της πνευματικής αδυναμίας σε πολιτικούς και άλλους κύκλους της δικής μας πλευράς με την υιοθέτηση του επιχειρήματος περί «ανθρωπισμού». Ευτυχώς το αισθητήριο των μεγάλων στρωμάτων του λαού διέκρινε με άμεσα το κάλπικο περί του «ανθρωπισμού» επιχείρημα , παρ’ όλα τα ηθικά του επιχρίσματα. Έτσι λοιπόν δεν αξιώθηκε από τον αίτιο να αποκαταστήσει τους εποίκους από εκεί που τους έφερε αλλά από το θύμα. Την στιγμή μάλιστα που η παραμονή τους θα επισώρευε άλλο ένα πλήγμα στα ήδη πολλά για τον παθόντα. Τα πλήγματα που επιφέρει ο εποικισμός σε μια πατρίδα μοιραία αφορούν όλους τους  τομείς της ύπαρξης της, ιστορικό, οικονομικό, ψυχολογικό, πολιτιστικό. Με το σχέδιο Ανάν  οι Τούρκοι έποικοι ανώτατα πολιτειακά αξιώματα, μέχρι και πρόεδροι του κράτους θα μπορούσαν να γίνουν. Και έτσι θα φτάναμε στον εθνικό εξευτελισμό να υπόκεινται οι από τριών χιλιάδων χρόνων Έλληνες της Κύπρου στην εξουσία τους.

Κανένας ανθρωπισμός, αν είναι πραγματικός δεν μπορεί να αξιώνει την αποδοχή του εποικισμού σε μια πατρίδα. Διότι ο ανθρωπισμός δεν είναι ποτέ αποκομμένος από την πολιτιστική, ψυχική, συναισθηματική και πατριωτική πραγματικότητα. Αναγνωρίζει ότι η πατρίδα είναι υπέρτατα μια  ανθρώπινη αξία, ότι είναι συνυφασμένη με την ίδια την ύπαρξη, είναι μια υπαρξιακή κατηγορία. Συνδέεται με την βαθύτερη ουσία του ανθρώπου και μπορεί να τον οδηγήσει στις πιο «ακραίες» πράξεις, είτε θυσιαστικές για το κοινό καλό είτε προς την καταστροφή.

Ο μεγάλος Ρώσος ορθόδοξος στοχαστής Νικολάϊ Μπερτιάγεφ, που κάθε άλλο παρά εθνικιστής μπορεί να θεωρηθεί, συνέβαλε όσο λίγοι την έννοια πατρίδα ως υπαρξιακή κατηγορία. Για αυτό αν και σοσιαλιστής επέκρινε με γενναιότητα  τη διεθνιστική ρητορική της οκτωβριανής επανάστασης και την απαξίωση εκ μέρους της  εθνικής ταυτότητας ως μηδενιστική και αντιανθρώπινη. Στο βιβλίο του Για την Κοινωνική Ανισότητα (Πουρνάρας, Θεσσαλονίκη 1984), στο κεφάλαιο «Για το Έθνος» τονίζει μεταξύ άλλων: « Το έθνος δεν είναι εμπειρικό φαινόμενο μιας κάποιας χρονικής περιόδου της ιστορίας. Είναι ένας οργανισμός, μια μυστική προσωπικότητα, ένα νοούμενο και όχι ένα φαινόμενο της ιστορικής εξέλιξης. Δεν είναι η σημερινή γενεά, ούτε το σύνολο όλων των γενεών, το αποτέλεσμα μιας πρόσθεσης. Είναι κάτι το αρχέγονο, το αιώνια ζωντανό υποκείμενο της ιστορικής εξέλιξης στο οποίο οι παλαιότερες γενεές υπάρχουν όχι λιγότερο από τις σύγχρονες. Το έθνος έχει οντολογικό χαρακτήρα. Το είναι του νικά τον χρόνο. Το πνεύμα του είναι αντίθετο με την κατάπνιξη του παρελθόντος από τον παρόν και το μέλλον».

(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πολίτης στις 17 Οκτωβρίου του 2005)